Future Outlook 2025 is de titel van mijn laatste houten beeld in opdracht. Het is gebaseerd op een eerder reliëf van een hand die een theatergordijn opzijschuift: ‘Stage Fright’, Plankenkoorts. Het prachtig getekende iepenhout levert de basis voor de plooien van het gordijn.
Future Outlook 2025. Iepenhout met een hand die een gordijn opzij schuift.
De opdrachtgeefster Hetty de Snoo zag er iets heel anders in. Geëmotioneerd: “Mijn man is pas overleden. Ik ga ons huis verkopen en ga op zoek naar iets kleiners voor mezelf alleen. Toen ik dit beeld zag hangen, sprongen me de tranen in de ogen. Wat gaat de toekomst mij brengen?”
Future Outlook 2025 is gebaseerd op een eerder reliëf: Stage Fright, oftewel Plankenkoorts.
Hetty zag ‘Stage Fright’ in het huis van mijn dochter hangen, waar ze regelmatig op mijn kleinzonen past. Die zijn allebei dol op hun vroegere buurvrouw uit de stadslandbouwwijk Oosterwold in Almere.
Prachtig getekend iepenhout
Ik accepteerde de uitdaging, wetende dat het wel eens heel lastig zou kunnen worden om de originele versie te evenaren. Deze sneed ik in prachtig getekend iepenhout, de basis voor de beweging in het ‘gordijn’. Vind nog maar eens zo’n dikke plaat hout, die een passe-partout van zichzelf levert. De zijkanten van het hout zijn al even mooi als de ‘bovenkant’.
Maar toch ook: een goed excuus om weer naar Tafelboom in Utrecht af te reizen. Het lijkt er elke vrijdag wel drukker, wanneer Egbert zijn werkplaats voor publiek opent. Zijn brede planken, geoogst van bomen die in de stad Utrecht gerooid moesten worden, zijn populair als ‘natuurlijk’ tafelblad. Maar Egbert maakt er ook banken en ander zwaar meubilair van.
Ik moest dit keer wat langer zoeken dan de eerdere keren dat ik er was. Met hulp van Egbert vond ik toch weer een plank iepenhout met alweer een tekening van een prachtig glooiend geplooide gordijnpatroon. Wel anders van vorm – veel langer en smaller dan het origineel.
Daarom sneed ik de hand (en de manchet met 24 karaats bladgoud) wat groter. De vorm van het gordijn hoefde ik niet aan te passen, qua verdieping. De tekening in het hout was al perfect. Niets meer aan doen.
Versie twee ging over domesticatie
De hand moest weer wel een rechterhand worden, net als de tweede versie die ik van dit idee maakte. Daar schoot uit het iepenhout zelfs door enkele knoesten een kopje tevoorschijn. Op Facebook vroeg ik vrienden welk dier zij erin zagen. In alle reacties waren er enkele die op hetzelfde uitkwamen als ik: een schaap of geit.
Ik moest denken aan de overgangstijd van de mensheid van jager-verzamelaar naar boer, met een vaste verblijfsplek. Het is nu ongeveer zo’n vierduizend jaar geleden dat mensen wilde dieren begonnen te domesticeren. Ik vind het heerlijk om al die uren snijwerk te onderbreken om over zulke vergaande transities te lezen. En daarna tijdens het ‘carven’ over na te denken. Houtsnijden kan net zo rustgevend zijn als het rondzwerven met een kudde schapen. Het hout legt jou het tempo op. Zeker het wat taaie iepenhout.
De plank voor opdrachtgever Hetty had geen knoesten en was veel minder grillig van tekening dan ‘Domestication’. In zeven dagen was het werk klaar, waarvan één volle dag schuren met steeds fijner schuurpapier.
In één week klaar
De beloning voor het hout – en voor mij – insmeren met een stevige laag Franse patineerwas van Les Anciens Ebinistes. Kleurloos, maar zeker niet geurloos. Wat houd ik van die ouderwetse geur van boenwas, die platte blikjes uit mijn jeugd, waarmee mijn moeder het dressoir insmeerde.
Hetty wilde heel graag het atelier zien, waar ik op vrijdag werk met mijn vaste maatje Tom Ligthart. De vereniging Guts en Klopper heette Hetty graag welkom in Huis ter Heide, op het prachtige landgoed van de Zevende-dags Adventisten, een park met ook enkele bomen van meer dan eeuw oud.
Jan Bom
17 juni 2025
