Polonaise with a Mermaid is een voorstudie, gesneden in prachtig getekend iepenhout. In de toekomstige grote versie gaan de drie figuren ‘rondlopen’, als reliëf in een dikke stam red cedar.
Polonaise with a Mermaid meet 47,5 bij 19,5 centimeter.
Dit beeld gaat deel uitmaken van een ‘totempaal’, een stapeling van beelden gemaakt door leden van de vereniging Guts en Klopper in Huis ter Heide.
Een zeemeermin met walvisstaart
De polonaise gaf ik een surrealistische ‘hekkesluiter’: een zeemeermin. Het is een mythisch wezen, geëvolueerd vanuit de Sirenes die in de Odyssee van Homerus probeerden de held Odysseus met hun prachtige zang op de rotsen te laten lopen.
Mijn versie van de Sirenes die de Griekse held Odysseus met hypnotiserend gezang probeerden te verlokken.
Hoe zo’n verleidelijke zeemeermin er dus moet uitzien? Niemand die het kan controleren. De beroemde ‘Kleine Zeemeermin’ in de zee voor Kopenhagen heeft zelfs gedeeltelijk benen. Ik gaf mijn ‘Mermaid’ de staartvin van de walvissen die ik fotografeerde langs de kust van Nova Scotia in Canada. Haar armen zijn langer dan die van een mens, om ruimte te kunnen bieden aan een gouden armband, zoals die in de Griekse oudheid werden gedragen, vaak met een slangenkop.
Polonaise with a Mermaid? Nee, de inspiratie is een polonaise tijdens een Duits carnavalsfeest.
De man en de vrouw die vooropgaan in de polonaise zijn gebaseerd op een foto uit Duitsland. Ik denk genomen tijdens de carnaval, lang geleden. Een kolderiek zwart-wit plaatje, op de website van de WDR met AI ingekleurd.
Rechte Griekse neuzen
Voor mijn beeld stileerde ik de figuren op deze foto. Het wijde hemd van de centrale man ruilde ik om voor het strakke jacquet van de laatste man, alsof hij een bruidegom is. Geen gek hoedje op het hoofd, maar jaren ’60 bakkebaarden, zoals Neil Young die in zijn hippiejaren had. Als verwijzing naar mijn eerdere beeld 3 Sirens gaf ik de man een rechte, Griekse neus, overigens net als de voorste vrouw en de zeemeermin.
Een schitterende couture van de Nederlandse ontwerper Ronald van der Kemp RVDK.
De voorste vrouw is net als de meermin half naakt. Haar lange kleed valt in plooien, als de staart van een paradijsvogel. De inspiratie hiervoor was een schitterende jurk van Ronald van der Kemp, de couturier die high fashion maakt van reststoffen. Ik portretteerde hem eens voor P+.
De vrouw voorop heeft haar duim omhooggestoken. In het definitieve beeld krijgt zij zicht op de staart van de zeemeermin.
Zijn zij en de meermin concurrenten van elkaar? Voor wie zal de man kiezen? Voor de werkelijkheid of voor de fantasie?
Jan Bom, 21 juli 2025
